Cemal Kaşıkçı Olayı Sonrası ABD-Suudi Arabistan İlişkileri


ARKAPLAN:

- Suudi Arabistan Trump’ın İran’ı yalnızlaştırma politikasını İsrail ile birlikte en çok destekleyen ülke konumunda.
Mayıs 2017: Trump ilk yurtdışı ziyaretini (teamülün Kanada olmasına rağmen) Suudi Arabistan’a gerçekleştirdi.
Mayıs 2017: ABD, Suudi Arabistan ile 110 milyar dolar değerinde savunma sanayii satışını kapsayan anlaşma imzaladı. (Bu anlaşma Amerikan tarihinin en büyük savunma anlaşmasıdır.)
Eylül 2018: Trump: “Biz Orta Doğu ülkelerini koruyoruz, biz olmasak uzun süre güvende olmazlar. Onlar ise daha yüksek petrol fiyatları için bastırmaya devam ediyor. Bunu hatırlayacağız. OPEC tekeli, fiyatları şimdi düşürmeli."
2 Ekim 2018: Trump: “Suudi Arabistan’ı koruyoruz. Kral Selman’ı severim ama ona dedim ki ‘Kral seni koruyoruz. Biz olmasak orada iki hafta duramazsın. Ordun için ödeme yapmalısın.’”

Cemal Kaşıkçı’nın Kaybolmasına İlişkin ABD’nin Tavrı

8 Ekim 2018 – Trump’tan İlk Açıklama
“Çok endişeliyim. Bazı kötü söylentiler duyuyorum. Hiç hoşlanmadım. Suudi yetkililere bizzat soracağım.”

8 Ekim 2018 – Başkan Yardımcı Pence’ten Açıklama
“Eğer doğruysa bu trajik bir gün. Dünya genelinde gazetecilere karşı şiddet basın özgürlüğü ve insan hakları için tehdittir. Özgür dünya bazı cevapları hak ediyor.”

9 Ekim 2018 – Kaşıkçı’nın Nişanlısı’ndan Trump’a Mektup
Hatice Cengiz: “Başkan Trump ve First Lady Melania Trump'a Cemal'in kayboluşunu aydınlatmaya yardım etmeleri için yalvarıyorum"

9 Ekim 2018 - ABD’li Senatörlerden Trump’a Mektup
Her iki partiden senatörler Trump’a Kaşıkçı’nın akıbetini ortaya çıkarma ve faili olan kişi ve ülkelere, hesaplarına el koymak dahil yaptırım uygulama çağrısı yaptı.
Senatör Bob Mendez: Eğer doğruysa, Uluslararası Toplum birlikte durmalı ve bedelini ödetmeli.

Turan Kışlakçı: “Eğer bütün detaylar ortaya çıkarsa ya Muhammed bin Selman iktidardan uzaklaştırılabilir ya da Selman iktidarda kalsa bile tamamen dünyadan izole bir veliaht olarak hayatını sürdürebilir.”

10 Ekim 2018 – Trump’tan Cengiz’e Davet
Trump: “Kaşıkçının nişanlısı eşime ve bana hitaben bir mektup yazdı. Şu an kendisiyle iletişim halindeyiz. Kendisini Beyaz Saray’da ağırlamak istiyoruz. Bu çok kötü bir durum. Bu olayın aslını ortaya çıkaracağız.”
Trump: “Suudi hükümetine olayın aydınlatılması için baskımızı sürdürüyoruz. Suudi tarafı ile en üst düzeyde temas halindeyiz. Suudilerin Kaşıkçı’nın akıbeti hakkında bilgi sahibi olduğuna veya kayboluşunda rolleri olduğuna inanıyorum ama ABD’nin nasıl bir karşılık vereceğini söylemek için çok erken. Suudi Arabistan’a silah satışını durdurmak bize zarar verir. Tüm zamanların rekoru olan 110 milyar dolar ödeyen bir ülkeye böyle bir tavır alma taraftarı değilim. Ve bu paranın Rusya’ya, Çin’e gitmesine izin verme taraftarı değilim.”

David Andelman: “Suudi Arabistan OPEC petrol kartelinin öne çıkan ülkesi olarak Amerikan ekonomisine zarar verecek misillemelere yönelebilir. Eğer Suudiler petrol satışını kısıtlarsa, petrol fiyatları yükselir. Çin ile ticaret savaşının yaşandığı bu dönemde ve ara seçimler öncesinde faiz oranları ve bütçe açığını oldukça yükseltir.”

11 Ekim 2018
ABD Senatosu Dış İşleri Komisyonu Başkanı Bob Corker: “Suudilerin bunu yaptığına hiç şüphe yok.”
Trump: “Konuya çok ciddi bir şekilde eğiliyoruz. Amerikan vatandaşı olmamasının bir önemi yok. Bu çok korkunç bir olay. Orada müfettişlerimiz var. Türkiye ve Suudi Arabistan ile birlikte çalışıyoruz. Ne olup bittiğini öğrenmek istiyoruz. Ve neler olduğunu anlamaya sandığınızdan daha yakınız. Suudilere ordularının parasını ödemelerini söyledim. ABD Suudi Arabistan’ı yıllardır korumasaydı bugün Suudi Arabistan diye bir ülke olmazdı. Ama biz bu korumanın karşılığını almıyoruz. Ödemek zorundalar. Yıllarca Suudi Arabistan’ı korumak için milyarlarca dolar para harcadık.”

Nedret Ersenal: “Trump bu konuşmasında Kaşıkçı’nın kaybolması olayı ile Suudi Arabistan’dan koruma parası istediği bölümleri birbiri ile bağdaştırarak söylüyor.”

12 Ekim 2018
Suudi Arabistan tarafından düzenlenen ve “Çöldeki Davos” olarak nitelendirilen yatırım konferansına CNN, Financial Times, New York Times ve konferansın medya partnerleri CNBC ve Bloomberg katılmama kararı aldı. Ayrıca Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim’in programında çıkan bir pürüzden dolayı programa katılamayacağı açıklandı.

13 Ekim 2018
Trump’ın oğlu Donald Trump Jr. Kaşıkçı’nın Usame Bin Ladin ile röportaj yaptığını ve El-Kaide üyeleri ile fotoğraf verdiğini belirten bir tweeti retweetledi.

Abdullah Çiftçi: Cemal Kaşıkçı'nın yazdıklarını okuyan ABD halkı, İnsan hakları, Medya özgürlüğü ve hukuktan bahseden ABD'nin, "Diktatör S.Arabistan'ı neden desteklediği" sorusunu gündeme getiriyordu. Yani ABD halkını uyandırıyordu ve susturdular.”

Yorumlar